1.0 PERBEZAAN INDIVIDU
1.1
Definisi Perbezaan Individu
Perbezaan individu ialah
satu proses yang berterusan dan kekal. Menurut Schmidt & Wrisberg, (2000),
perbezaan individu juga ditakrifkan sebagai perbezaan, stabil dan berkekalan
dalam kalangan individu yang menyumbang kepada perbezaan dalam prestasi tugas.
Kata kunci bagi definisi perbezaan individu ialah stabil dan berkekalan.
Woodcock ( 2000) pula membahagikan perbezaan individu keada dua jenis iaitu :
a)
Interindividu
b)
Intraindividu
 |
 |
||||
 |
|||||
Peta minda diatas menunjukkan jenis perbezaan individu
1.2
Konsep Perbezaan Individu
Konsep perbezaan individu
boleh diertikan sebagai ketidaksamaan dalam aspek perkembangan secara fizikal,
mental, emosi dan sosial dalam kalangan individu. Mengikut Dictionary of Psychology (1993), perbezaan
individu dihuraikan sebagai ‘variasi atau ketidaksamaan individu daripada norma
kumpulan, sama ada sifat-sifat kognitif, emosi, fizikal, moral, tingkah laku,
sosial, bakat, dan lain;lain aspek yang mungkin terdapat dalam kalangan
individu dalam sesuatu kumpulan”.Huraian ini menjelaskan bahawa setiap individu
adalah unik dan mempunyai ciri-cirinya yang tersendiri.
Menurut Borich dan Tombari
(1997), perbezaan individu ialah “ individual
differences are the variations observe among members of any group in particular
characteristics, such as temperament, energy level, friendship patterns and
parental- child attachment”. Hensin dan Eller (1999), dalam bukunya
Educational Psychology for Effective Teaching menyatakan perbezaan individu
merujuk kepada ciri-ciri atau sifat-sifat manusia yang mempunyai potensi sama
ada memajukan keupayaan seseorang (contohnya optimistik, sentiasa berani
mencuba) atau membataskan keupayaan seseorang untuk belajar dalam persekitaran
sekolah ( contohnya seperti takut melakukan kesilapan takut bertanya).
1.3
Aspek-aspek perbezaan individu
Menurut Papalia (2001),
manusia berbeza dari segi jantina, ketinggian, berat, dan bentuk tubuh badan;
dalam hal-hal lain seperti kesihatan dan tahap tenaga; dan ciri-ciri
personality serta reaksi emosi. Perbezaan antara individu boleh dilihat
daripada beberapa aspek iaitu:
Kognitif
·
Kebolehan
individu menyelesaikan masalah, berbahasa, berfikir secara logik, menaakul dan
mengira. Contohnya, pintar, cerdik, slow/ fast learners.
Fizikal
·
Perbezaan
dari segi paras rupa, berat, ketinggian, jantina dan rambut. Contohnya, cantik,
tegap, gemuk dan kacak.
Sosial
·
Kemahiran
berinteraksi, bergantung sama ada individu tersebut bersifat introvet atau
ekstrovet. Contohnya, peramah, pendiam dan sebagainya.
Emosi
·
Kebolehan,
mengenali, mengawal dan mengurus perasaan serta sikap sabar dan toleransi
terhadap orang lain. Contohnya, sabar, marah, dan malu.
Kecerdasan
·
Kecerdasan
boleh didefinisikan sebagai kebolehan mendapat pengetahuan untuk menyelesaikan
masalah dan menyesuaikan diri dengan kehidupan di dunia ini. Contohnya, pandai.
1.4
Faktor-faktor Perbezaan Individu
Faktor perbezaan individu dapat dibahagikan
kepada dua iaitu :
1.
Baka
2.
Persekitaran
1.4.1 Baka
Setiap
orang mewarisi sifat-sifat tertentu melalui pewarisan gen atau baka daripada
kedua-dua ibu bapanya seperti paras rupa, tahap kecerdasan, temperamen, tahap
aktiviti, tret personaliti, gaya bahasa, gaya hidup, sikap dan minat. Antara ciri-ciri
perbezaan individu yang dipengaruhi oleh baka ialah:
·
Warna
mata, jenis rambut, warna kulit
·
Penyakit
– disleksia, hiperaktif
·
Saiz
dan bentuk badan
1.4.2 Persekitaran
Persekitaran
bermaksud individu dan objek yang ditemui serta peristiwa yang berlaku dalam kehidupan
seseorang yang mempengaruhi pertumbuhan dan perkembangan dirinya. Persekitaran
yang mempengaruhi seseorang individu termasuklah perapatan (attachment)
individu dengan kedua orang ibu bapanya melalui asuhan dan interaksi, pengaruh
adik-beradik, ahli keluarga lain, guru, kawan-kawan, bahan-bahan media cetak
dan media elektronik serta bahan daripada komputer. Persekitaran juga meliputi
lokasi tempat tinggal seseorang, masyarakat di sekelilingnya dan rumah ibadat.
2.0 Pelbagai
Keupayaan
Keupayaan
merupakan sifat umum atau kapasiti individu yang menentu pencapaian potensi
seseorang untuk mencapai prestasi yang spesifik. Salah satu masalah dalam
mengkaji konsep keupayaan adalah kerana ia berkaitan dengan prestasi kemahiran
motor yang mempunyai istilah keupayaan yang berbeza.
Perbezaan
individu yang dilihat dalam jumlah kejayaan orang yang mencapai prestasi
kemahiran motor bergantung kepada tahap prestasi kemahiran itu. Setiap individu
mempunyai pelbagai keupayaan yang berbeza dari segi jasmani, emosi , rohani,
intelek dan sosial. Setiap daripadanya memberi kelebihan kepada diri individu
tersebut. Antaranya adalah :
 |
a) Jasmani/
Fizikal
Dari
segi fizikal, seseorang itu kan berbeza bentuk tubuh
badannya, jantinanya dan kemahirannya. Perbezaan ini memberi kelebihan dan
keupayaan kepada individu tersebut terutamanya dalam bidang sukan. Oleh
itu,berdasarkan keupayaan diri mereka, individu boleh memilih bidang sukan
mereka sendiri. Salah satu faktor
fizikal ialah perbezaan bentuk badan
Manusia mempunyai tiga
jenis bentuk bentuk badan iaitu endomorf, ektomorf dan mesomorf.
I.
Endomorf
·
Individu
yang berbentuk badan endomorf mempunyai bentuk besar, badan yang bulat dan
berat. Sukan yang sesuai bagi individu yang mempunyai badan yang berbentuk
endomorf ialah lontar peluru, lempar tukul besi, ahli gusti dan sebagainya.
II.
Ektomorf
·
Individu
yang berbentuk badan ektomorf mempuyai bentuk badan yang kurus dan ringan.
Acara sukan yang sesuai bagi individu yang mempunyai badan yang berbentuk
entomorf ialah acara lompat tinggi, lari jarak jauh dan sebagainya.
III.
Mesomorf
·
Individu
yang berbentuk badan mesomorf mempunyai bentuk badan yang tegap dan berotot.
Antara sukan yang sesuai bagi individu yang mempunyai badan yang berbentuk
mesomorf ialah acara pecut, renang dan
sebagainya.
 |
b) Emosi
Selain
perbezaan fizikal, perbezaan emosi juga adalah elemen perbezaan yang penting
yang membezakan individu. Istilah emosi merujuk kepada keadaan kebangkitan
dalaman yang berlaku dalam diri seseorang. Kebangkitan dalam inisebagai reaksi
terhadap sesuatu benda atau situasi yang tertentu. Setiap individu mempunyai
emosi yang berbeza dalam situasi yang sama.
Dalam bidang sukan emosi juga
memainkan peranan yang tinggi bagi membolehkan seseorang itu berjaya dalam
bidang sukan. Sebagai contoh seorang pemain bola perlu mempunyai kemahiran
untuk mengawal emosi mereka kerana jika tidak mereka akan menghadapi tekanan
dan akhirnya akan merencatkan persembahan mereka dan lebih teruk lagi
bolehmenyebabkan berlakunya pergaduhan.
c) Rohani
Setiap
individu juga mempunyai kepercayaan, prinsip hidup, pegangan
agama dan falsafah yang berbeza. Bagi
setiap individu, falsafah dan prinip hidup memainkan peranan
penting untuk memastikan kehidupan yang berjaya. Dalam
bidang sukan, seseorang atlit mestilah
mempunyai kerohanian yang tinggi dalam memastikan prestasi dapat
dikekalkan dalam masa yang panjang. Sebagai contoh, sebagai seorang pelari
pecut, disiplin ketika menjalani latihan dan kaedah pemakanan adalah amat
penting bagi memastikan prestasi tidak akan menurun.
d) Intelek
Perbezaan mental memberi
kesan yang penting dalam persekolahan seseorang pelajar. Setiap individu juga mempunyai intelek yang
berbeza. Ahli-ahli psikologi menjalankan pelbagai kajian bagi memahami dengan
jelas fenomena perbezaan individu yang berkaitan dengan aspek mental ini.
Antara ahli psikologi yang menjalankan kajian tersebut adalah Newman (1937) dan
Galton (1869). Hasil daripada kajian yang mereka lakukan mendapati kanak-kanak
berbeza daripada segi kebolehan dan kecerdasan intelek.
Dalam bidang sukan, daya pemikiran yang
diperlukan bagi setiap acara juga berbeza. Sebagai contoh seorang pemain bola
sepak perlulah pandai memikirkan strategi untuk menembusi benteng pertahanan
pihak lawan.
e) Sosial
Status
sosioekonomi merujuk kepada suatu bentuk pengukuran prestij dalam satu bentuk
kumpulan sosial yang tertentu.Dari segi pergaulan, dan cara hidup, setiap
individu mempunyai cara mereka sendiri. Dalam aspek ini termasuklah komunikasi,
kerjasama, hubungan dan lain-lain. Dalam bidang sukan, komunikasi amat
penting lebih-lebih lagi dalam acara yang melibatkan kumpulan kerana tanpa komunikasi, permainan
tidak akan mencapai matlamat yang dikehendaki.
3.0 Pelbagai Taksonomi
3.1
Taksonomi Keupayaan Motor Fleishman (1978)
Istilah keupayaan merujuk
kepada kapasiti individu yang berkaitan dengan prestasi pelbagai tugas
(Fleishman, 1998). Apabila melihat keupayaan sebagai kapasiti, keupayaan harus
dilihat sebagai sifat yang agak berkekalan individu.Titik fokus kajian mengenai
perbezaan individu telah mengenal pasti dan pengukuran kebolehan motor.
Edwin Fleishman telah
merupakan salah satu daripada penyelidik yang paling berjaya dalam bidang ini
dan mempuyai kebolehan untuk mengklasifikasikan motor dalam membentuk asas
perbincangan.
|
Kategori
Keupayaan
|
Penerangan
|
Contoh
|
|
Penyelarasan pelbagai anggota badan
|
Keupayaan untuk menyelaras bilangan
anggota badan secara serentak.
|
·
Bermain
piano, di mana kedua-dua tangan dan kaki yang terlibat
|
|
Mengawal ketepatan
|
Keupayaan untuk membuat kawalan yang
tinggi dan pelarasan berotot tepat dimana melibatkan kumpulan-kumpulan otot
yang lebih besar.
|
·
Mengayun
raket
|
|
Orientasi Respons
|
Keupayaan untuk memilih pesat di
mana tindak balas harus dibuat.
|
·
Bola
bertindak balas kepada pergerakan pemain pertahanan dengan masa untuk menggelecek, menghantar
dan membuat pukulan bola.
|
|
Masa reaksi
|
Keupayaan tindak balas masa kepada
rangsangan apabila ia muncul.
|
·
Permulaan
pecut dalam renang, larian 100m.
|
|
Kelajuan Pergerakan Lengan
|
Keupayaan untuk membuat pergerakan
lengan kasar.
|
·
Melontar
bola untuk kelajuan dan bukannya untuk ketepatan.
|
|
Kawalan Kadar
|
Keupayaan untuk menukar kelajuan dan
arah dengan masa yang tepat.
|
·
Memandu
kereta di lebuh raya
|
|
Ketangkasan Manual
|
Keupayaan untuk membuat mahir,
tangan diarahkan dengan pergerakan lengan
yang terlibat dalam memanipulasi objek di bawah syarat-syarat yang laju.
|
·
Berjalan
sambil menggelecek dan mengekalkan kawalan bola keranjang.
|
|
Ketangkasan Jari
|
Keupayaan untuk melaksanakan mahir,
manipulasi mengawal objek kecil yang melibatkan terutamanya jari.
|
·
Pusing
baton
|
|
Keunggulan lengan-tangan
|
Keupayaan untuk membuat kedudukan
tepat pergerakan lengan tangan di mana kekuatan dan kelajuan minimum
terlibat.
|
·
Mensasarkan
dalam memanah
|
|
Kelajuan Pergelangan tangan, Jari
|
Keupayaan untuk mengerakkan
pergelangan tangan dan jari dengan kerap.
|
·
Menaip
|
|
Sasaran
|
Keupayaan membuat sasaran tepat pada
objek kecil di angkasa.
|
·
Pemain
drum mengerakkan drum kayu dengan cepat daripada dram perangkap ke canang
kecil.
|
4.0 Pembolehubah Perbezaan
Individu
Dalam mempelajari kemahiran motor,
kebolehan seseorang untuk menguasai sesuatu kemahiran berbeza. Pembolehubah
perbezaan individu telah dikemukakan oleh Fleishman (1972) berdasarkan dua
taksonomi keupayaan motor iaitu :
4.1 Keupayaan persepsi motor
4.2 Kecekapan fizikal
a)
Ciri-ciri Keupayaan Persepsi Motor
 |
|||
 |
|||
I.
Koordinasi pelbagai anggota
·
Kebolehan
menyeleras pelbagai anggota badan dalam satu pergerakn pada masa yang sama.
·
Contoh
: Menggelecek bola hoki sambil berlari memerlukan koordinasi mata-tangan dan
koordinasi tangan kaki.
II.
Ketepatan kawalan
·
Kebolehan
mengawal kualiti pergerakan agar hasil pergerakan adalah kemas dan tepat.
·
Contoh
: Atlet terjun papan anjal dapat mengawal pergerakan postur semasa terjunan.
III.
Orientasi Respons
·
Keupayaan
tentukan respon yang sesuai dihasilkan mengikut keperluan persekitaran.
·
Contoh
: Keupayaan penjaga gol untuk mengecilkan sudut bagi pihak lawan menjaringkan
gol.
IV.
Masa reaksi
·
Kebolehan
melakukan tindak balas segera terhadap rangsangan dalam tempoh masa yang
singkat.
·
Contoh
: Masa yang diambil oleh seorang pelari 100 m untuk memulakan larian selepas mendengar
bunyi tembakan permulaan.
V.
Kelajuan pergerakan tangan
·
Keupayaan
mengubah tangan daripada kedudukan asal ke lain dengan pantas.
·
Contoh
: Penjaga gol dengan spontan bertindak menepis keluar bola yang datang ke
arahnya dalam keadaan tidak bersedia.
VI.
Kadar kewalan
·
Kebolehan
mengubahsuai kelajuan tangan dan kaki supaya selaras dengan respons
persekitaraan .
·
Contoh
: Pemain badminton menukar rentak permainian dengan pukulan laju secara
tiba-tiba untuk mengelirukan pihak lawan.
VII.
Ketangkasan manual
·
Keupayaan
menggerakan keseluruhan bahagian tangan dengan memanipulasikan alatan yang
bergerak laju.
·
Contoh
: Seorang pemain bola jarring dapat menerima hantaran bola yang bergerak laju.
VIII.
Kecekapan jari
·
Keupayaan
jari memanipulasi objek-objek kecil.
·
Contoh
: Penggunaan jari-jari dalam permainan dart dan pitching dalam sofbol.
IX.
Ketegapan tangan.
·
Keupayaan
untuk mengubah kedudukan tangan dengan tepat supaya dapat meminimakan kekuatan
dan kelajuan.
·
Contoh
: Pemain tenis yang melakukan hantaran kilas, kedudukan tangan yang tegap
membantu meminimakan tenaga yang digunakan.
jari dan pergelangan tangan
X.
Kelajuan jari dan pergelangan tangan
·
Keupayaan
jari dan pergelangan tangan melakukan pergerakan alternative dengan pantas.
·
Contoh
: Seorang pemain badminton yang boleh melakukan pukulan kilas dengan laju dan
tepat.
b) 
Ciri-ciri Kecekapan Fizikal
Ciri-ciri Kecekapan Fizikal |
i.
Kekuatan Statik
·
Daya
maksimum yang dikenakan ke atas objek luaran yang static (pegun)
·
Contoh:
Menolak dinding
ii.
Kekuatan Dinamik
·
Kekuatan
otot menghasilkan daya pergerakan yang berulang-ulang.
·
Contoh
: Mengangkat dan menurunkan beban berulang kali dalam latihan angkat berat.
iii.
Kekuatan Eksplosif
·
Keupayaan
memindahkan tenaga kepada daya secara eksplosif.
·
Contoh:
Melakukan lonjakan dalam lompat jauh.
iv.
Kekuatan Bahagian Anggota Atas
·
Kekuatan
otot pada bahagian badan.
·
Contoh
: Otot bahagian abdomen dan ektoralis major.
v.
Kelenturan Statik
·
Kebolehan
melentur atau meregang bahagian badan dan belakang badan.
·
Contoh
: Melentik badan ke belakang
vi.
Kelenturan Dinamik
·
Kebolehan
melentur otot bahagian badan secara berulang-ulang.
·
Contoh
: Duduk melunjur dan sentuh hujung jari kaki.
vii.
Koordinasi Asas
·
Kebolehan
menyelaras pelbagai anggota badan semasa pergerakan.
·
Semasa
menerima servis, melibatkan koordinasi mata-tangan dan tangan-kaki.
viii.
Keseimbangan Asas
·
Keupayaan
mengekalkan imbangan badan semasa bergerak tanpa bantuan penglihatan.
·
Contoh
: Melakukan dirian tangan
ix.
Daya Tahan
·
Keupayaan
melakukan aktivti fizikal secara berterusan dalam jangka masa yang lama.
·
Contoh
: berlari jarak jauh
RUJUKAN
Buku
Dr.
Mohd K. Z., Haji abdul A. Z. ( 2008). Motor Learning And Control. Kuala Lumpur
: Open
University Malaysia.
Mook Soon
Sang. (2006). Perkembangan Kanak-Kanak.
Kuala Lumpur: Penerbitan Multimedia
Sdn. Bhd.
Shahabuddin
R., Mahani R. dan Ramlah J. (2004). Psikologi
Pendidikan. Pahang: PTS
Publication & Distributors Sdn.Bhd.
Internet
Nordin
Tahir (2004). Perbezaan Individu.
Dipetik pada Ogos 29, 2012,
No comments:
Post a Comment